Auchroisk lub The Singleton (jak kto woli)

W latach 60-tych ubiegłego wieku rozpoczął się wielki boom na whisky. Popyt rósł w rekordowej skali, toteż jak grzyby po deszczu pojawiać zaczęły się całkowicie nowe, nowoczesne, iście industrialne gorzelnie. Część z nich stała się powszechnie znana w świadomości przeciętnego konsumenta, reszta zaś… Reszta powstała do innych, specjalnych zadań. Jedną z takich gorzelni była Auchroisk.

Pierwszy właściciel Auchroisk

W roku 1962, w wyniku fuzji firm W&A Gilbey oraz United Wine Traders Ltd. (UDW), powstał International Distillers & Vintners (IDV). W&A Gilbey był wtedy właścicielem m. in. gorzelni Glen Spey oraz praw do blended whisky Catto’s, UWT zaś posiadał w swych zasobach firmę Justerini & Brooks, której flagową marką była, obecnie mieszcząca się w pierwszej piątce najlepiej sprzedających się blended whisky na świecie, whisky J&B. I to właśnie w związku z rozwojem i rosnącą popularnością J&B na świecie IDV postanowiło wybudować kolejną gorzelnię słodowej whisky, zakład o pięknie brzmiącej, choć piekielnie trudnej do wymówienia nazwie Auchroisk.

Początki w Auchroisk

Budowę Auchroisk IDV zlecił Justerini & Brooks w 1972 roku. Umiejscowiono ją w Mulben, małej wiosce w hrabstwie Banffshire (Moray) w regionie Speyside. Wioska ta leży na skrzyżowaniu dwóch ważnych w hrabstwie arterii i niedaleko stąd do Keith. W pobliżu znajduje się także inna destylarnia – Glentauchers. Wybudowana w nowoczesnym, modernistycznym stylu Auchroisk oficjalną produkcję rozpoczęła w 1974 roku. Aż do 1986 roku całość wytwarzanej tu whisky trafiała do blendów, głównie do wyżej wspomnianego J&B. W 1986 roku zabutelkowano pierwszą oficjalną słodową whisky, z tym, że pod inną nazwą – The Singleton. Pierwotna wersja leżakowana była przez 10 lat w beczkach po Bourbonie, zaś kolejne 2 lata po sherry. Obecnie gorzelnia nie stosuje tej metody maturacji.

Kłopoty z nazwą

Auchroisk (czyt. „Ohrojsk”) z gaelickiego oznacza „Bród na czerwonym strumieniu” i odnosi się do pobliskiego źródła Mulben Burn („Czerwony strumień”). Ta trudna do wymówienia nazwa przysparzała potencjalnym konsumentom wielu kłopotów, toteż, jak już wspomniałem, zmieniono ją na „Singleton” (od ang. „singularity” – „osobliwość”, „niezwykłość”) w 1986 roku, kiedy to pojawiła się pierwsza single malt whisky z zakładu. Nazwę tę porzucono w 2001 roku, kiedy to w edycji „Flora & Fauna” wypuszczono na rynek 10-letnią whisky (ponownie Auchroisk). W 2008 roku nazwa whisky z Auchroisk ponownie uległa korekcie – od tej pory oficjalne wydania gorzelni noszą miano The Singleton of Auchroisk. Dodajmy, iż The Singleton to od 2006 roku specjalny brand koncernu Diageo, gdzie pod tymże wspólnym określeniem występują, obok Auchroisk, także destylaty z gorzelni Glen Ord, Glendullan i Dufftown. Na etykietach niezależnych bottlingów przeczytamy po prostu Auchroisk.

Od IDV do Diageo

W momencie rozpoczęcia budowy Auchroisk jej właściciel, IDV, sprzedany został firmie Watney Mann, którą z kolei pół roku później wchłonął gigant specjalizujący się w branży HoReCa Grand Metropolitan. W wyniku fuzji Grand Metropolitan właśnie z Guinness Group w 1997 roku powstał koncern Diageo. W wyniku tegoż połączenia również Auchroisk, wraz z innymi destylarniami należącymi do IDV (Glen Spey, Knockando, Strathmill), przeszedł w posiadanie Diageo właśnie. Dodajmy, iż Diageo to obecnie największy na świecie producent alkoholi, w którego rękach znajduje się aż 28 szkockich gorzelni słodowej whisky.

Garść suchych faktów

Auchroisk to nowoczesna, zautomatyzowana, nastawiona na ekologiczną produkcję gorzelnia (w tej kwestii nawet kilkukrotnie została nagrodzona). Działa nieprzerwanie 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę i wytwarza rocznie prawie 6 milionów litrów destylatu (różne źródła podają przedział między 5,7 a 5,9 miliona litrów). W zakładzie zainstalowanych jest 8 alembików. Jako że nigdy nie było tu podłóg słodowych, toteż słód sprowadza się z zewnątrz i jest on zawsze pozbawiony torfu. Moc tzw. new make to około 70% ABV. W Auchroisk produkuje się whisky w ciekawy sposób – otóż zarówno zacieranie, jak i fermentacja, a także i sama destylacja są dość krótkie, przez co trunek stąd pochodzący, pomimo dość lekkiego aromatu, ma charakterystyczne, pikantno-orzechowe ciało. Źródłem wody, o które nota bene było najtrudniej przed rozpoczęciem budowy zakładu, jest pieczołowicie wybrane Dorie’s Well Burn, przepływające przez piaskowiec i granit i prawdopodobnie najzimniejsze w Szkocji (średnia temperatura to zaledwie 7,6 stopni Celsjusza) źródło krystalicznie czystej wody.

O przyszłości, czyli powróżmy sobie z fusów

Destylarnia Auchroisk ma strategiczne znaczenie dla Diageo. Wiadomym jest, iż to blended whisky sprzedaje się wielokrotnie więcej, aniżeli whisky słodowych. Oczywiście trend ten zapewne będzie się utrzymywał, na szczęście cieszy rosnąca równie popularność whisky stricte słodowych. Dlatego też w najbliższej przyszłości zapewne powstanie jakieś, choćby skromne, oficjalne portfolio gorzelni, tymczasem wśród formalnych bottlingów zakładu cieszyć możemy się 10-letnią Auchroisk z serii Flora & Fauna oraz nielicznymi, limitowanymi edycjami z serii Diageo Special Releases. Oczywiście nie zapominajmy także o, w tym wypadku dość licznych, niezależnych bottlingach, w których dość łatwo jest znaleźć coś przykuwającego uwagę. I śledźmy, czy w międzyczasie Auchroisk nie otworzy się bardziej na whisky-turystów, wszak zakład to niezwykle ciekawy, a póki tajemniczy, tym bardziej kusi i tym chętniej, choćby niechcący, zaprasza w odwiedziny…

Zobacz więcej whisky Singleton na Kukunawa.pl